ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

MİRAS HUKUKU I FİNAL SINAVI CEVAP ANAHTARI

28.12.2017

 

• 1- Reşit’in altsoyu bulunmaması ve ana babası da kendisinden önce ölmüş olması nedeniyle miras, eş ve üçüncü zümre arasında paylaştırılacaktır. Üçüncü zümre mirasbırakanın büyük ana babası ve onların altsoyundan oluşur. Eş, üçüncü zümre başları ve onların çocukları ile mirasçı olursa, miras payı terekenin ¾’üdür. Üçüncü zümrede zümre başlarının miras bırakandan önce ölmesi halinde, mirasın halefiyet yoluyla altsoya geçmesi, ancak mirasbırakanın sağ olan bir eşinin bulunmaması halinde söz konusu olur. Eş sağ ise ve zümre başlarının tümü ölmüşse, sadece zümre başlarının çocukları halefiyet yoluyla mirasçı olur. Burada sınırlı bir halefiyet söz konusu. Bu durumda mirasçılar ve miras payları:

  Eş Sedef --- ¾ (2 puan)

  Keriman ----1/8 (4 puan)

  Leyla ----1/8  (4 puan) (Büyükbaba Reşit’ten önce öldüğü için miras payı halefiyet gereği Leyla’ya geçer)

   

• 2- Necla --- ½ (5 puan)

  Dede --- 1/2 (5 puan)

  Evlatlık, sadece evlat edinene mirasçı olabileceğinden Süheyla mirastan pay alamaz. Bu soruda evlatlık Süheyla’ya pay verenlere puan verilmemiştir.

   

• 3- a)Reşit’in vasiyeti maddi anlamda ölüme bağlı tasarruflardan biri olan mirasçı atamadır. (3 puan) Mirasçı atanmasında, lehine tasarruf yapılmış olan kişiye, terekedeki belirli bir şeyin veya belirli bir malvarlığı değerinin değil, terekenin tamamının ya da kesirli bir bölümünün bırakılması söz konusudur. (4 puan) Burada öne çıkan husus, nesnel parametrelerdir. Mirasçı atanmasında, kazandırmanın tereke içinde kapladığı yer, ağırlık, kapsam gibi öznel parametrelere de önem verilir. Dolayısıyla mirasçı atama nesnel ve öznel parametrelerin birlikte değerlendirilmesini gerektirir. Bu sebepledir ki, mirasbırakanın malvarlığının büyük bölümünü oluşturan kazandırmalar (4 puan)mirasçı atama sayılır. Kanlıca’daki yalı Reşit’in malvarlığının en önemli parçasını oluşturduğundan, burada mirasçı atanması söz konusudur.

   

  b)Burada geri almayı geri alma (açıkça) söz konusudur (5 puan). Vasiyetnameyi geri almanın geri alınması durumunda karşımıza başlıca 2 sorun çıkacaktır: İlk olarak geri alınan vasiyetname mi yeniden canlanır, yoksa yasal mirasçılık düzeni mi devreye girer? Bir görüşe göre bu durumda, ilk vasiyetnamenin yürürlüğe girdiği kabul edilemez. Geri almayı geri alan vasiyetnamenin yorumlanması ile bu sonuca varmak gerekir. Bu görüş kuşku halinde, ilk vasiyetnamenin yürürlüğe gireceğini değil, mirasbırakanın, kanuni intikal kurallarına dönmek istediğini kabul etmektedir. (5 puan)

  Diğer bir görüşe göre, vasiyetnamenin geri alınması işlemi, yani ilk geri alma vasiyetnamesi (2. Vasiyetname), 3 numaralı geri alma vasiyetnamesiyle geri alınırsa, kural olarak, evvelce geri alınmış olan ilk vasiyetname diriltilmiş olur. İki eksi birbirini götürür. Federal mahkeme kararlarına göre de, yeni bir kazandırma söz konusu olmaksızın yalnızca geri almayı geri almaya ilişkin beyanın yer aldığı vasiyetnamelerde, ilk vasiyetname canlanır. Ancak geri almayı geri alma vasiyetnamesinde geri alma tasarrufuna ayrıca bir kazandırma tasarrufu da eşlik etmişse, ilk vasiyetnamenin canlandığı yönündeki karine inandırıcı olmaktan çıkar. Somut olayda ikinci vasiyetname sadece ilkini geri almaya yönelik olduğu için, üçüncü vasiyetname ile de sadece ikinci vasiyetname geri alındığı için ilk vasiyetnamenin yürürlüğe gireceği kabul edilmelidir (5 puan)

   

  c)Atanmış mirasçı da tıpkı yasal mirasçı gibi külli haleftir (5 puan). Bu bakımından mirasbırakanın ölümü ile tereke üzerinde hak sahibi olur ve miras ortaklığının bir parçasıdır. Tereke borçlarından şahsen ve diğer mirasçılarla birlikte sorumlu olur. Keriman burada atanmış mirasçı olduğundan, terekedeki borçlardan şahsen sorumludur. Ayrıca söz konusu ölüme bağlı tasarrufta borçlarına sadık anneannem dediği için Keriman’ın borçlardan sorumlu olmayı istediği (bu nedenle mirasçı atama kabul edildi) de kabul edilmeldiir. Dolayısıyla ipoteğin teminat altına aldığı kredi borcundan sorumlu olur (5 puan).

   

   

• 4- a) “Emirgan’da oturdukları evin ölümünden sonra Sedef’e ait olması” Burada bir vasiyet (BELİRLİ MAL BIRAKMA-4 puan) söz konusudur. Nitekim vasiyet edilen şey, mirasbırakan tarafından ferden belirlenmiştir. Mirasbırakan, bir kimseye tek bir tereke değerine ilişkin kazandırmada bulunmaktadır. Burada nispi bir alacak hakkı mevcuttur.

“anneannesi Keriman hayattaysa ona, anneannesi hayatta değilse Mehmetçik Vakfı’na kalması”  Anneanneye evin kalması ART VASİYET ALACAKLISI TAYİNİ-2 puan. O hayatta değilse Mehmetçik vakfına tayini YEDEK VASİYET ALACAKLISI TAYİNİ-2 puan

“Sedef’in Emirgan’daki evde Reşit’in anneannesi Keriman’a oturma hakkı tanıması” ALT VASİYETTİR-4 puan. Alt vasiyette mirasbırakan iki vasiyet alacaklısı öngörür. Şöyle ki, mirasbırakanın isteği doğrultusunda birinci derecedeki üst vasiyet alacaklısı ikinci derecedeki alt vasiyet alacaklısına karşı o vasiyetin içinden özel bir vasiyet borcu üstlenir. Ayrıca bu durum 517/2’de yer alan İNTİFA VASİYETİ/Oturma hakkı vasiyeti 4 puan--- intifa dense de diğer ayni haklar da kabul ediliyor. Burada terekenin tamamı ya da bir kısmi üzerinde üçüncü kişi lehine intifa hakkının kurulması vasiyet edilmektedir.

“bu evi hiçbir biçimde satmaması” YÜKLEMEDİR-4 puan. Burada mirasbırakan herhangi bir kimse lehine alacak hakkı doğmaksızın, belirli bir şeyi yapma ya da yapmama taahhüdünü yükler.

 

b) KOŞUL- YÜKLEME? Burada bir koşulun varlığını kabul edecek olursak, Sedef’in ev üzerinde Keriman’a oturma hakkı tanıması ölüme bağlı kazandırmanın olmazsa olmaz koşulu olacak; Sedef oturma hakkı tanımazsa zaten Emirgan’daki ev kendisine kalmayacaktır. Bu durumda Keriman’ın Sedef’e karşı bir istemi de söz konusu olamaz-5 puan.

Yükleme ile koşul arasında duraksandığında, kazandırmayı ayakta tutan yüklemenin varlığı tercih edilmelidir. Yükleme borca aykırılık kapsamında ifa davası açma hakkı vermez. Bu sebeple burada açılacak olan dava sadece yüklemenin yerine getirilmesine ilişkindir. Buna göre, davacı, kendisine bir ifada bulunulmasını değil, miras bırakan tarafından izlenen amacın yerine getirilmesini ister. Yüklemeden yararlanacak olan kişinin yüklemeyi üstlenmiş olan kişiden herhangi bir alacak hakkı yoktur. 5 puan. Sadece yerine getirilmesini isteyebilir, tazminat isteyemez.

 

c)MK 527/2’ye göre, miras bırakanın, miras sözleşmesinden sonra yaptığı, miras sözleşmesi ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına, lehdar, miras bırakanın ölümünden sonra itiraz edebilir-3 puan. Sonradan yapılan ölüme bağlı tasarrufun vasiyetname ya da miras sözleşmesi olmasının önemi yoktur. Buradaki itiraz iptal şeklinde anlaşılmaktadır. Tenkise ilişkin hükümler kıyasen uygulanır. Çünkü miras sözleşmesinde sözleşmenin karşı tarafına adeta saklı paylı mirasçı gözüyle bakılmaktadır (5 puan)

 

d)Miras sözleşmesinin, kendisinden önce yapılan vasiyetname ile bağdaşmaması halinde, bu vasiyetnameye itiraz etmeye gerek yoktur. Çünkü bu halde, MK 544/1’deki, vasiyetnamenin kendisinden sonra yapılan ölüme bağlı tasarruf ile geri alındığı karinesi yürür -3 puan. Reşit, Sedef ile miras sözleşmesi yapmayıp, geçerli olarak bir vasiyetname düzenlemiş olsaydı, c şıkkına vereceğimiz cevap değişir ve sonra yapılan ölüme bağlı tasarrufla önceki geri alındığından itiraz etmeye yer olmazdı. Çünkü örtülü geri alma (dönme) ile vasiyetnameyi geri almış olurdu (4 puan).